Elektrik enerjisini, kimyasal enerji olarak depo eden ve ihtiyaç halinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihaza denir. Akü türleri ve kullanım alanları aşağıdaki gibidir;

• Kurşun-asit Akü: Otomobiller, kamyonlar, traktörler vb.
• AGM: Sabit tesisler, UPS’ler, tekneler, santraller vb.
• Jel Akü: Denizcilik sektörü, güneş enerji sistemleri vb.

• Marş motorunu çalıştırmak için gerekli elektrik ihtiyacını karşılayarak ve aracı hareket ettirmek.
• Aracı hareket ettirmek için ateşleme sisteminin gerekli elektrik ihtiyacını karşılamak.
• Otomobilde alternatörün ihtiyacı karşılayamadığı durumlarda ilk ateşleme, far lambalarının yanması, ısıtıcılar, havalandırma, radyo gibi sistemin diğer enerjiye ihtiyaç duyan bölümlerine elektrik sağlamak.
• Aracın voltaj kontrol sisteminin bütünü oluşturarak araçtaki bilgisayar hafızalarını, far ve radyoları elektriksel dalgalanmalardan korumaktır.

Akü istenilenden yüksek ya da düşük kapasiteli seçilmiş olabilir.
A) Akü araç elektrik tüketimi için yetersiz ise,

1. Tüketiciler aşırı yük çekmesi durumunda akünün hızlı deşarj olmasına neden olacağı için, alternatörden yapılan uzun süreli yüksek akımlı beslemeler aküyü yüksek şarja götürebilir.
2. Tüketimler fazla olması, özellikle soğuk mevsimde marş basmaya yetersiz kalmasını sağlayacaktır.

B) Akü araç için gerekenden fazla kapasiteye sahip ise,

1. Bu konu alternatöre bağlıdır. Alternatör yeteri kadar şarj edemez.
2. Araç elektrik kablo sisteminde kablo kesiti ince kalırsa, alternatörün yüksek akımlara uzun süre besleme yapması durumunda kablo ısınır ve yangına bile sebebiyet verebilir.

Akünün Montaj Adımları Nelerdir?

Akülerin montaj adımları;

• Aracın kontağı kapatılır.
• Araç voltajı ve yönü (ters-düz akü) voltmetre ile kontrol edilir. (Aracın elektronik sistemine hasar ereceği için ters bağlamayınız).
• Araçtaki değiştirilecek akünün önce eksi (-) sonra artı (+) kutup başı sökülür.
• Araç akü tablası ve kablo bağlantı uçları temizlenir ve yeni akü yerleştirilerek alt bağlantılar dikkatlice sıkılır.
• Yeni akünün bağlantısı yapılırken, önce artı (+) kutup başı sonra eksi (-) kutup başı bağlanır ve dikkatlice sıkılır.Bağlama sırasında, kutup başı ile bağlama elemanı arasında boşluk kalmamasına dikkat edilmelidir. Sıkma esnasında akü kutup başlarına zarar vermemeye dikkat edilmelidir.

Not: Elektronik beyinli araçlarda akünün çıkarılışı, araçta kullanılan elektronik cihazların hafıza kaybına sebep olabilir. Bu nedenle, akü sökülmeden önce ikinci bir akü veya özel bir cihaz yardımı ile enerji kesilmesi önlenmelidir.

Akü Montajında Dikkat Edilmesi gereken Husular nelerdir?

• Bilinenin aksine yüksek ısı aküye aşırı soğuktan daha fazla zarar verir. Sıra dışı hava şartlarına karşı en iyi koruma akünüzü tam şarjlı şekilde muhafaza etmektir.
• Ayrıca terminalleri ( artı / eksi kutup başlarını ) oksitlenmeye ve gevşemeye karşı periyodik olarak kontrol etmek, ve soğuk havalarda, özellikle geceleri arabanızı kapalı bir garajda saklamak, akünüzden uzun süreyle maksimum performans almanızı sağlar.
• Akülerde en çok vibrasyonun yol açtığı arızalar ile karşılaşılmaktadır. Akünün sarsıntıya izin vermeyecek şekilde monte edilmiş olmasına ve bağlantılarının sıkılığına özellikle dikkat edilmelidir. Ülkemizde görülen aşırı sıcaklar, aşırı soğuklar ve yollarımızın durumuna karşı YİĞİT AKÜ’nün geliştirdiği plaka dizaynı ve özel katkılı alaşım çok daha iyi performans sağlamaktadır.
• Kullanılmış akülerin; kulaktan dolma bilgilerle; tekrar kullanım amacı ile ısıtılması ve / veya başkaca yöntemlerle canlandırılmaya, kuvvetlendirilmeye çalışılması; sızıntıya, patlamaya veya yanmaya sebep olabilir. Hem aracınıza hem de daha önemlisi size zarar verebileceğinden kesinlikle tavsiye edilmez.

Not: Not: Akü bağlantı kabloları gevşek bırakılır ise ark oluşturarak akünün patlamasına neden olabilir. Bağlantı kabloları çok sıkılır ise kutup başının kopmasına ya da kutup başı dip plastiğini açılarak asit sızıntısına neden olabilir.

Akünün asit seviyesi azalmış ise ne yapılmalıdır?

• Akümülatörden buharlaşma yoluyla sadece su (H2O) eksilir. Asit (H2SO4) eksilmez. Bunun sebebi aracın elektrik donanımındaki bir arıza olabilir. Bu bakımdan akümülatöre sadece eksilen su kadar ve separatörleri 1 cm aşacak şekilde su konur. Akümülatördeki su seviyesi kontrol edilmeli, asitli su alt seviyenin altına düştüğü takdirde MUTLAKA SAF SU ikmal edilmelidir. Bu işlemi lütfen Yiğit Akü Yetkili servislerinde yaptırınız.

Garanti Kapsamı dışında kalan haller nelerdir?

• Aracın marş ve şarj dinamosundaki arızalar nedeniyle aküde oluşacak sertleşme,
• Aracın marş ve şarj dinamosundaki arızalar nedeniyle aküde oluşacak yanma, (aşırı şarj)
• Aracın uzun süre çalıştırılmasından kaynaklanan sertleşme,
• Akü bağlantı kablolarının gevşek bağlanmasından kaynaklanan patlamalar,
• Aküye Kısa Devre yaptırma, herhangi bir metal yardımıyla artı ve eksi kutup başları arasında oluşacak kıvılcım sonucu akünün patlaması
• Buşonların üzerindeki gaz tahliye çıkışlarının herhangi bir materyal ile kapatılması ya da kirlilik nedeniyle tıkanması sonucu akünün patlaması
• Akünün ters bağlanmasından kaynaklı oluşacak hasarlar,
• Kuru şarjlı aküyü ilk kullanıma hazırlarken hatalı asit konulması, sulu şarjlı aküye asit ilave edilmesi nedeniyle oluşan yıpranmalar,
• Akü araca monte edildikten sonra,

A- Kutup başı kırıkları

B- Kutu kapak kırık ve çatlakları

C- Çift akü kullanılan araçlarda (24 Volt) Konvertör (Voltaj Düşürücü) kullanılmaması durumunda,

D- Seri başlı (24 V) veya Paralel başlı (12 V) olarak çift akü ile çalışan araçlarda; Akülerin herhangi birinden ayrı çıkış alınarak (Radyo, Teyp, vb..

şeyler için) akülerin şarj ve deşarjında dengesizleştirici sebep olması durumunda meydana gelen akü arızaları GARANTİ KAPSAMI DIŞINDADIR.

Akümülatörüm çalışmadığı zaman ne yapmam gerekir?

• Akümülatör arıza yaptığı durumda, akünüze herhangi bir yetkili servis dışında müdahale yaptırmadan, elektroliti boşaltılmadan, Zana Akü servis noktasına başvurunuz.

• Bakımlı Tip (MF) akülerin min 3 ayda bir maksimum 6 ayda bir yetkili servis noktalarında bakım yaptırılması önerilmektedir.
• Bakım esnasında akünün elektrolit seviyesi kontrol edilir ve eksilen seviye tamamlanır.
• Kişi bakımını kendi yapacak ise aküye sadece “saf su” eklemelidir. Bunun harici kullanılacak her türlü sıvı (şebeke suyu dahil) akünün deşarj ya da aşırı şarj olmasına neden olur.
• Araç marş basmada zorlanıyor ya da geç çalışıyor ise, akü ömrünü doğrudan etkileyen noktalar olabileceğine dikkat edilmelidir. Ateşleme sistemi, şarj sistemi, yakıt sistemi, alternatör, şarj veya marş dinamosu arızası, kablolarda oluşabilecek dirençler vs kontrol edilmelidir.
• Kış mevsimine girmeden önce aküyü mutlaka bakım yaptırıp, mevsim değişikliğine hazırlamak akü ömrünün artmasına neden olacaktır.
• Bakımsız Tip (SMF) akülerde ise yapılacak tek şey, akü kutup başlarının sıcak su ile kutup başına zarar vermeyecek bir fırça yardımı ile yıkanıp fırçalanarak temizlenmesidir.

Akülerde Araç Üstü Kontroller Nelerdir?

REGÜLATÖR & ŞARJ DİNAMOSU KONTROLLERİ

Yeni bir akümülatörü takarken veya arızalı bir akümülatör geldiğinde aracın akü ile ilgili elektrik donanımına bakın.

Araçta meydana gelebilecek en yaygın hata aşırı şarj veya eksik şarj etmedir. Alternatör çıkış voltajının normal bir akü ile ve tam gaz verirken Ca-Ca aküler için elektrik sisteminin sağlıklı çalışması için ideal voltajın 13,8 – 14,4 volt arasında olup olmadığını ölçün.

Ölçüm esnasında hata yapmamak için ölçüm cihazlarının kalibresinin uygun olduğunu kontrol ediniz.

KAÇAK AKIM KONTROLÜ

Pensampermetre akünün (-) kutbundan çıkan kabloya tutturulur. Kablodan geçen akım değeri, aracın sabit tüketimi (kaçak akım) değeridir.

Diğer yöntem, dijital voltmetre araç şase kablosu ile akü arasına bağlanır. Araçta bütün elektrik tüketicileri kapatılır, kaçak yoksa cihaz bir değer göstermez. Kaçak varsa 1-2V gibi bir değer gösterebilir.

MARŞ DİNAMOSU KONTROLÜ

Araç marşa bastığında, cihaz ibaresinin kaç Volt değerine düştüğüne bakılır ve not edilir.

Motor durdurulur.

Akü voltmetre cihazı ile yüke vurdurulur (yani 5-10 saniye marş butonu çevrilir). İbrenin kaç Volt değerine düştüğüne bakılır ve not edilir.

Önceki voltaj ile karşılaştırılır. İki voltaj değeri arasında büyük bir fark yoksa marş dinamosu normaldir, varsa Marş dinamosu arızalıdır, acilen değiştirilmelidir. !!!